گسترش روحیه کارآفرینی در چین

بازرگانی و تجارت در چین در طی چند سال گذشته دستخوش تغییرات گوناگونی شده است و نتیجه این تغییرات این بوده که اقتصاد چین به سرعت شکوفا شده است.

اما چون کشور چین در سازمان تجارت جهانی عضویت دارد، فشارهای رقابتی زیادی هم از داخل و هم از خارج بر چین وارد می‌شود. تنها یک اقتصاد پویا می‌تواند ثبات جامعه را حفظ کند، کسب و کارها را ارتقا دهد و باعث شود که بازرگانان منطقه غربی و مرکزی چین با موفقیت به اهداف خود دست یابند. سازمان‌هایی چون سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) که اوضاع اقتصادی چین را تجزیه و تحلیل می‌کنند،بر آنند تا بر اصلاحات اقتصادی تمرکز کنند. البته این مساله بسیار مهم است اما دراین میان نباید اوضاع داخلی سازمان‌ها را فراموش کرد. زنده‌کردن روحیه کارآفرینی در میان کارمندان بسیار اهمیت دارد چرا که این امر میزان موفقیت و شکوفایی اقتصاد چین را در آینده تعیین می‌کند. این چالش همواره پیش‌روی مدیران سازمان‌های بزرگ قرار دارد اما روبرو شدن با آن اجتناب ناپذیر است. به گفته سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، پیشرفت اقتصادی چین در طول اصلاحات اقتصادی که از سال 1978 شروع شده است، یکی از بزرگترین موفقیت‌های اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم است. بعد از اینکه چین به سازمان تجارت جهانی پیوست، برای اینکه در دنیای رقابتی امروز جایگاه خود را حفظ کند، بشدت تحت فشار قرار گرفت. مثلا در عرض 3 سال، عوارض گمرکی چین یک سوم کاهش یافت و دست‌اندرکاران صنعت فناوری اطلاعات دیگر مجبور نبودند مالیات بپردازند. وقتی بازار چین به یک بازار تبدیل شد، این فشارهای رقابتی فزونی یافت. بسیاری از روسای سازمان‌های کلیدی چین دریافتند که برای حفظ موقعیت خود و پیروزی در رقابت‌های بازار، نه تنها باید مهارت‌ها و دانش‌هایی را فرا گیرند که به اقتصاد داخلی کمک کند، بلکه باید فرهنگ کارآفرینی را درون سازمان ها و در کل کشور چین، رواج و توسعه دهند. آنها عقیده داشتند که ابداع و نوآوری مردم را زنده و پویا نگه‌می‌دارد و عامل اصلی پیشرفت در جاده توسعه و رشد اقتصادی است. پژوهشی که در سال 2002 درباره روحیه کارآفرینی، دیدگاههای کارآفرینان و عوامل رشد اقتصادی در چین، کره جنوبی و هنگ‌کنگ انجام شد، به نتایج قابل توجهی دست یافته است:

برای دیدن بقیه مطلی روی ادامه مطلب کلیک کنید

تقریبا تمامی مدیران اجرایی در چین ( 97 درصد) بر این عقیده‌اند که کارآفرینی در پیشرفت سازمانشان موثر است. 85 درصد باور داشتند که سازمان آنها کارمندان خود را به نوآوری و خلاقیت تشویق می‌کند. 82 درصد از آنها اعتقاد داشتند که افراد زیادی در سازمان آنها قابلیت نوآوری و خلاقیت را دارند. ممکن است این سوال پیش بیاید که کارآفرینی واقعا چیست. در اینجا به عناصر مهم این مفهوم می‌پردازیم: با وجودی که کارآفرینی می‌تواند در موقعیت‌های گوناگون به وجودآید مثلا در کسب و کارهای نوپا یا در شرکت‌های چند ملیتی، اما قطعا عناصر کلیدی در تمام این اشکال وجود دارد. «خلاقیت» عامل اصلی راهبری یک کسب و کار است چرا که فرد خلاق توانایی این را دارد که خارج از قالب های معمول فکر کند و به شیوه‌یی بدیع کار کند. کارآفرینان خلاق موقعیت‌های کوچک و بزرگی را کشف می‌کنند که دیگران به آنها اعتنا نکرده‌اند. همچنین یک کارآفرین «توانایی بکارگیری خلاقیت» را دارد. آنها می‌توانند از منابع گوناگون استفاده کرده و آنها را به خدمت بگیرند. یک کارآفرین موفق «انگیزه‌»یی قوی دارد که او را در راهبری کسب و کارش به جلو می‌راند و از این طریق می‌توانند شرایط را به نحوی تغییر دهند که در جهت موفقیت آنها باشد. شخصی که کسب و کار شخصی خودش را مدیریت می‌کند، «بر ارتقای کیفیت کار تمرکز دارد». او قصد دارد کارهایش را بهتر، سریعتر و با هزینه‌یی کمتر انجام دهد. عادت دیگر آنها این است که «ریسک می‌کنند.» قوانین دست و پاگیر را زیر پا می‌گذارند و فراتر از قید و بندهای معمول به کارشان ادامه می‌دهند. الگوی کلیشه‌یی و غربی یک کارآفرین که فردی است که به تنهایی کار می‌کند، شکسته شده چرا که کارآفرینی یک فعالیت «گروهی» است. مدیران اجرایی در چین اعتقاد دارند که به کارآفرینی اهمیت می‌دهند و از کارشان راضی هستند. 79 درصد از این مدیران اعتقاد دارند که شرکت‌ آنها یک موسسه‌یی است که کارآفرینی در آن نقش کلیدی دارد. البته این آمار به نسبت آمارهای جهانی کمی پایین است اما در هر حال از تایوان و هنگ‌کنگ بیشتر است. 88 درصد از این شرکت‌ها عقیده دارند که در 3 سال آینده بیشتر به کارآفرینی خواهند پرداخت. این آمار نسبت به آمار 72 درصدی دیگر کشورها بیشتر است. 99 درصد از مدیران سازمان ها در چین معتقدند که این مفهوم اهرمی قوی در سازمان آنها است.این آمار از آمار دیگر کشورهای آسیایی بالاتر است. مشخص شده که تنها 28 درصد از مدیران می‌گویند که مردم چین نظر خوبی به کارآفرینی ندارند. همچنین اگر بخواهیم موقعیت چین را با دیگر کشورها مقایسه کنیم نیز به یافته‌های قابل تاملی دست خواهیم یافت:
روسای کلیدی سازمان‌ها از عملکرد و حضور خود در بازار ناراضی هستند و تنها 2 تن از 78 مدیران اجرایی که با آنها گفت‌وگو شد، معتقدند که چین برترین کارآفرین دنیا است در حالی که 89 درصد بر این باورند که کشورشان نسبت به کشورهای قدر دنیا بسیار ضعیف‌تر عمل می‌کنند.
با توجه به این گفته‌ها تعجبی ندارد که 89 درصد از این مدیران بگویند که چین باید در عرض 5 سال کارآفرینی را ارتقا دهد. 82 درصد از این عوامل اجرایی می‌گویند که بهبود اقتصاد کشور و افزایش ثروت آن به کارآفرینی تک‌تک شهروندان بستگی دارد. در بسیاری از کشورها بین سطح بالای کارآفرینی در سازمان‌ها و میزان اندک کارآفرینی در کل کشور، هماهنگی وجود ندارد و به نظر می‌رسد که این مساله در چین بارزتر باشد. عواملی چند وجود دارند که باعث شد‌ه‌اند موقعیت کارآفرینی چین در مقایسه با دیگر کشورها دقیقا معلوم نباشد و نتوان این موقعیت را کاملا درک کرد. عواملی چون: ابهام حقوق مالکیت خصوصی، تجزیه بازار که به دلیل نظم حمایتی دولت است و دخالت دولت. البته تمامی صنایع با این مشکل، روبرو نیستند. بخش‌هایی چون بانکداری، ارتباطات از راه دور، خرده‌فروشی‌ها، توزیع کالاها و صنایع شیمیایی، بیشتر با این مشکل درگیرند. از آنجایی که سازمان‌های کشور چین، با تغییراتی اساسسی در ساختار مالکیت و بازارهایشان روبرو هستند، وجود رفتار و روحیه کارآفرینی برایشان بسیار مهم است.
دولت چین در یافته است که باید روحیه کارآفرینی را حین اصلاحات اقتصادی توسعه و رواج دهد تا از این طریق موانع دست‌و پاگیری که سر راه توسعه اقتصادی هستند، برداشته شوند. اگر بخواهیم کارآفرین‌ترین کشور دنیا را بشناسیم می‌توانیم به گفته‌های کارآفرینان دیگر کشورها رجوع کنیم: تمامی آنها عقیده دارند که ایالات متحده امریکا رتبه اول را دارد. مدیران چینی نیز همین عقیده را داشتند اما 47 درصد از آنان امریکا را برترین می دانستند و این عدد در مقایسه با آمار 62 درصدی دیگر کشورها خیلی پایین‌تر بود. مدیران شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ عقیده داشتند که کشورهای زیر به ترتیب به کارآفرینی بیشتر پرداخته و آن را بکار گرفته‌اند:
1- ایالات متحده امریکا 2 - ژاپن 3- آلمان 4- چین 5- تایوان 6- هنگ‌کنگ
ژاپن در رتبه دوم قرار دارد. 37 درصد از روسای سازمان‌های چینی، ژاپن را انتخاب کرده بودند در حالی که یازده درصد از تمام پاسخ‌‌دهندگان بر این عقیده بودند.
این نظر چینی‌ها شاید به این خاطر باشد که آن‌ها ویژگی‌های جغرافیایی، اقتصادی و فرهنگی مشترک زیادی دارند. هشت سال پیاپی ژاپن بزرگترین شریک تجاری چین بود و اکنون چین دومین شرکت تجاری بزرگ ژاپن است. در سال 2000 حجم مبادلات بازرگانی دو طرفه این دو کشور به 83 میلیارد دلار رسید. ژاپن یکی از بزرگترین سرمایه‌گذاران خارجی و صادرکننده تکنولوژی به چین است. اما اقتصاد کنونی ژاپن با تبعات جریان ضعیف اقتصادی در گذشته درگیر است. بعضی مفسران بر این عقیده‌اند که اکنون ژاپن در ردیف مستعدترین کشورهای صادرکننده است و این روند ادامه خواهد داشت به طوری که چین در ردیف قدرتمندترین کشورهایی قرار خواهد گرفت که بازار وارداتی کشورها را تأمین خواهند کرد. اکنون چین در کشوری که زمانی بوروکراسی شدیدی بر آن حاکم بود،‌ روحیه قوی کارآفرینی را ترویج می‌کند.
اما از طرف دیگر در سازمان‌های چین موانعی نیز بر سر راه کارآفرینی وجود دارد. موانعی از قبیل : عدم تمایل به ریسک کردن و ترس از شکست، مالیات،‌ نبود منابع مناسب و نبود آمادگی برای پذیرش تغییرات و سازگار شدن با این تغییرات. تقریباً‌ 83 درصد از سازمان‌ها تأیید کرده‌اند که به ریسک کردن علاقه‌ چندانی ندارند. در زیر تمامی این عوامل آورده شده است و تعداد شرکت‌هایی که وجود این مشکلات را در سازمان‌شان تأیید کرده‌اند، به درصد بیان شده است :
عدم تمایل به ریسک کردن و ترس از شکست 83 درصد
مالیات 79 درصد
نبود منابع مناسب 77 درصد
آمادگی اندک برای پذیرش تغییرات 73 درصد
نبود انگیزه 69 درصد
نبود الگوهای مناسب 69 درصد
نبود انگیزه‌ در کارمندان 68 درصد
فقدان محرک و علاقه‌ اندک کارمندان 68 درصد
روند کند تصمیم‌گیری 67 درصد
شکست مدیران 56 درصد
نبود ارتباط بین کارمندان 54 درصد
گرایشات سهامداران خارجی 54 درصد
مشکلات ساختاری سازمان و کاغذبازی 53 درصد
مسئولیت‌پذیری اندک کارمندان 44 درصد
مدیران اجرایی در چین، نبود آمادگی برای سازگاری با تغییرات را بزرگترین عاملی می‌دانند که بر سر راه کارآفرینی آن‌ها قرار گرفته است. چین تنها کشوری است که این مسئله را به عنوان بزرگترین مشکل خود مطرح می‌کند. دیگر کشورها فقدان منابع مناسب را سخت‌ترین مشکل می‌دانند. این‌طور به نظر می‌رسد که شرکت‌های چینی تمایلی ندارند که ریسک کنند و پذیرای تغییرات جدید باشند و ترجیح می‌دهند بی‌دردسرترین روش را انتخاب کنند. فرهنگ حاکم بر شرکت‌های چینی بیشتر دولتی است تا اقتصادی. از این رو مدیران ترجیح داده‌اند بیشتر شبیه بوروکرات‌ها عمل کنند تا مانند کارآفرینان. و در طولانی مدت این طرز تفکر نیز در کارمندان نفوذ می‌کند. بعد از پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) نیز این روند را تشدید کرده است. همچنین نبود انگیزه برای کارآفرینی در کارمندان نیز مشکل دیگریست. 68 درصد از مدیران به این امر اذعان کرده‌اند. مشکل دیگری نیز هست که بسیاری از شرکت‌ها از آن شکایت کرده‌اند و آن مالیات‌های دولت است. 79 درصد از مدیران این مسئله را عنوان کرده‌اند که از متوسط 44 درصدی جهانی خیلی بیشتر است. شرکت‌ها 33 درصد از سود خالص خود را مالیات می‌دهند. تولیدکنندگان محصولات فیزیکی باید 17 درصد نیز بیشتر بپردازند در مقایسه با مالیات‌های جهانی، این مقادیر به نظر گزاف نمی‌آیند اما در مقایسه با کشورهای همسایه چین مانند هنگ کنگ، مالزی،‌ سنگاپور و تایوان زیاد به نظر می‌آیند. همچنین سازمان‌های چینی بیش از مدیران دیگر کشورها از قوانین دست و پا گیر دولت ناراحتند. آنها قوانینی چون قوانین استخدام و قوانین ثبت تجارت‌های کوچک را مانعی بر سر راه کارآفرینی می‌دانند. 69 درصد این مشکل را بیان کرده‌اند. همچنین 94 درصد از دست‌اندرکاران سازمان‌ها عنوان کرده‌اند که دولت چین برای ترویج تشویق‌ به کارآفرینی به طور کافی تلاش نمی‌کند. این رقم از آمار هر کشور دیگری بیشتر است. تنها سه مشکل وجود دارد که عوامل اجرایی سازمان‌های چین کمتر از کشورهای دیگر آن‌ها را مطرح کرده‌اند. این نکات عبارتند از : نبود ارتباط بین کارمندان،‌ مشکلات ساختاری و کاغذبازی و نبود احساس مسئولیت بین کارکنان. مشکلات ساختاری سازمان و روند کاغذبازی به اندازه یک مؤسسه وابسته است. 41 درصد از سازمان‌های کوچک این مشکل را عنوان کرده‌اند ولی 85 درصد از شرکت‌هایی که 2000 کارمند داشته‌اند با این مشکل‌ دست به گریبان بوده‌اند.
مجله China Youth Daily می‌نویسد : «چین شرایط خلق کارآفرینی چون بیل گیتس را ندارد.»
حالا باید دید که برای حل این مشکلات چه باید کرد. دولتمردان چین نیز دریافته‌اند که عواملی چون رفتار خود دولتمردان که کارآفرینی را تشویق کند، جذب و حفظ افراد نخبه و کارآفرین و استفاده از دانش روز، می‌توانند به ارتقای سطح کارآفرینی کمک کنند.
در زیر روش‌هایی برای حل مشکلات کارآفرینان آورده شده و میزان تأثیر آن‌ها به درصد بیان شده است :
تبادل اطلاعات و دانش 94 درصد
حفظ و ارتقا دادن کارمندان کارآفرین 92 درصد
رفتار رؤسا که کارآفرینی را تشویق می‌کند 90 درصد
تشویق کارمندان به برقراری ارتباطات وسیع‌تر 88 درصد
کارگروهی 87 درصد
شراکت با دیگر سازمان‌ها 85 درصد
آموزش کارآفرینی 82 درصد
تغییر رویه استخدام افراد 81 درصد
ایجاد محیط کاری مناسب 77 درصد
خلق واحدهای سازمانی تازه 77 درصد
انتقال ارزش‌های کارآفرینی به سهامداران خارجی 72 درصد
ارتقای ساختار سازمان 72 درصد
واضح است که مدیران و دولتمردان چین برای ترویج و ارتقای فرهنگ کارآفرینی،‌ بر مشارکت و کار گروهی تأکید دارند. 88 درصد از مدیران می‌گویند که تشویق افراد به برقراری ارتباطات گسترده خارج از دایره کاری‌شان، روش موثریست. 87 درصد بر کار گروهی درون خود سازمان‌ها تأکید دارند و 85 درصد نیز عقیده دارند که بهتر است با سازمان‌های دیگر مشارکت کنند : 92 درصد می‌گویند که افراد خلاق و کارآفرین جذب شوند و سپس از آن‌ها حمایت شود،‌ کارآفرینی رونق می‌گیرد. 81 درصد از مدیران موسسات نیز بر این باورند که افراد نوآور و مبتکر بیش‌تر و سریع‌تر از دیگر کارمندان پیشرفت می‌کنند. با توجه به این که آموزش کارآفرینی و جذب افراد کارآفرین و خلاق بیشتر از استراتژی‌های دیگر مورد توجه مدیران موسسات بوده،‌ به نظر می‌رسد که چین می‌خواهد برای ارتقای کارآفرینی افراد خلاق و کارآفرین را جذب سازمان‌ها کرده از آن‌ها حمایت کند.
به نظر می‌رسد که در سازمان‌های چین گروه برجسته و خاصی وجود داشته باشد. این گروه از افراد خلاق، تیزهوش و کارآفرین تشکیل شده است این افراد قویاً با هم مشارکت می‌کنند. 90 درصد از عوامل اجرایی بر این عقیده‌اند که اگر افرادی که در رأس کار هستند،‌ خودشان خلاق و تیزهوش بوده به کارآفرینی علاقه‌مند باشند و آن را تشویق کنند، خلق این رویه و رشد آن تسهیل می‌شود. در زیر تعداد مدیرانی که خصوصیات لازمه کارآفرینی در بین رؤسا و کارمندان وجود دارد به درصد آورده شده است :
- رفتار خلاقانه
روسا : 92%
کارمندان : 59%
- استفاده از فرصت‌ها و تبدیل هدف‌های نظری به نتایج عملی روسا : 94%
کارمندان : 59%
ریسک کردن
روسا : 78%
کارمندان : 32%
داشتن انگیزه‌ای نیرومند و قاطعیت در کار
روسا : 92%
کارمندان : 61%
تلاش برای ارتقای کیفیت کار
روسا : 95%
کارمندان : 65%
و این نکته قابل توجه است که میزان آمار روسا در چین از متوسط جهانی بالاتر است و این در حالی است که این ارقام در مورد کارمندان از متوسط جهانی پایین‌تر است. اما وقتی کشور چین را با کشورهای دیگر مقایسه می‌کنیم،‌ به نتایج جالبی می‌رسیم. ارقام مربوط به روسای سازمان‌ها در ژاپن تقریباً‌ در میزان متوسط جهانی است. اما آمار کارمندان از متوسط جهانی بسیار بیشتر است. از این رو به نظر می‌رسد که مدیران چین باید دیدگاه خود را نسبت به کارکنانشان تغییر دهند و برای خلاقیت و نوآوری آزادی بیشتری به آن‌ها بدهند. اگر این تغییرات اعمال نشود، در طولانی مدت به اقتصاد چین صدمه خواهد زد. به گفته کارشناسان ساختار هرمی فرهنگ چین با خلق روحیه کارآفرینی مغایرت دارد.
در عرض کمتر از 20 سال، صنعت فن‌آوری اطلاعات (IT) از یک صنعت نوپا و کوچک به تجارتی قدرتمند تبدیل شد. اکنون یازده هزار نفر در این بخش مشغولند و درآمد سالانه آن بالغ بر 26 میلیارد دلار است. وجود یک هدف مشترک و ارزش‌های یکسان باعث شده که روحیه و فرهنگ کارآفرینی در میان روسا و کارمندان این بخش نهادینه شود. در ابتدای کار که این صنعت با رقبای نیرومندی روبرو بود،‌ تصمیم گرفت که به کارآفرینی بسیار توجه کند. راهبران این صنعت عقیده داشتند که قصد آن‌ها «تبدیل کردن قابلیت‌هایی که 5 درصد امکان موفقیت دارند به واقعیاتی است که 100 درصد موفق شده‌اند.»
وقتی شرکت‌های مرتبط با این صنعت تأسیس شد، مدیران بر آن شدند که رویه‌ای برای انجام کارها ایجاد کنند که ساختار آن قوی بوده قابل کنترل باشد. و سعی کردند که رویه ای استاندارد برای مبادلاتشان و فعالیت کارمندانشان تدوین کنند. وقتی که شرکت‌ها رشد کردند و برقراری روابط داخلی سخت‌تر شد،‌ مدیران به کارمندان گفتند که اصل اساسی کار شرکت‌های کوچک انجام وظایف است و اساس کار شرکت‌های بزرگ برآورده کردن نیازهای مشتریان است. مدیران کارمندان را به برقراری ارتباط با یکدیگر و واحدهای مختلف تشویق کردند و راه‌کارهایی برای این هدف تدوین نمودند. چین سعی کرد تا از کارآفرینی و توسعه آن به عنوان حربه‌ای برای غلبه بر چالش‌هایی استفاده کند که حاصل از پیوستن آن به WTO بودند و بتواند به اهداف جدیدش دست یابد. وقتی نظرات مدیران را درباره عوامل و روابط خارجی بررسی می‌کنیم به نتایجی می‌رسیم که جالب توجه هستند : 76 درصد از مدیران عقیده دارند که یک اقتصاد غیر کلیشه‌ای که خارج از قالب‌های معمول باشد‌، به خلق یک جامعه کارآفرین کمک می‌کند. 92 درصد معتقدند که گرایشات سرمایه‌گذاری‌ها باید در جهت توسعه کارآفرینی باشد. هر دوی این ارقام از متوسط جهانی بالاترند و این نشان می‌دهد که مدیران و عوامل اجرایی کشور چین برای روبرو شدن با چالش‌هایی که در اثر باز شدن درهای بازار چین به وجود می‌آیند،‌ آماده هستند و در عین حال می‌دانند که برای تأمین سرمایه شرکت‌های غیر دولتی با مشکل مواجهند. نظرات مدیران چینی درباره عوامل موثر بر گسترش کارآفرینی در کشور نکته جالبی را می‌رساند. به گفته این مدیران سه عامل اصلی این میان موثرند : خود شرکت‌ها،‌ رسانه‌ها و واحدهای کارآفرینی عمومی. در این بین دولت کمترین تأثیر را دارد. آن‌ها عقیده دارند که قوانین دست و پا گیر دولت و مالیات موانعی هستند که کارآفرینی را مشکل می‌کنند. این میزان از متوسط جهانی بسیار بیشتر است و همچنین از میزان کشورهایی چون ژاپن، هنگ کنگ و کل آسیا بیشتر است. البته همه کارآفرینان این عقیده را ندارند و رئیس هیئت مدیره شرکت Zhengtai Group در مورد شرکت خود می‌گوید که این موسسه از ابتدا یک کسب و کار خانوادگی کوچک بود اما اکنون یکی از هشت شرکت خصوصی بزرگ در چین است. این مدیر چینی می‌گوید که اگر دولت از طریق اعطای وام، کاهش مالیات‌ها و حمایت‌های تکنولوژیکی از او پشتیبانی نمی‌کرد،‌ شرکت او هرگز تا به این اندازه رشد نمی‌کرد. بدون شک دولت چین در گذشته بسیار بیش‌تر از امروز در کار بخش خصوصی مداخله می‌کرد اما امروز از میزان این مداخلات کاسته شده است. اما پیشینه چین نشان می‌دهد که روسای سازمان‌ها به ویژه موسسات دولتی خواهان این بوده‌اند که دولت طوری وارد عمل شود که به نفع آن‌ها تمام شود.
روسای سازمان‌های دولتی باید بتوانند بر چالش های موجود در سازمان‌شان فائق آیند و بتوانند مسئولیت‌های خود را درست انجام دهند. این امر نیازمند این است که فرهنگ کاری موجود در سازمان‌ها تغییر کند اما دولت هم باید برای ترویج فرهنگ کارآفرینی تلاش کند و خلق آن را تسهیل کند. یک نکته جالب این است که 87 درصد از مسوولان بخش خصوصی و 78 درصد از دست‌اندرکاران بخش عمومی عقیده دارند که بخش دولتی چیز زیادی ندارد که به کارآفرینان خصوصی بیاموزد و این کارآفرینی الگوی مناسبی در بخش دولتی نمی‌یابند. این درصد از متوسط جهانی که 32 درصد است خیلی بالاتر بوده و حتی از کشور ایتالیا که تقریباً پایین‌ترین درصد را دارد نیز بیشتر است.
این نکته گویای این مطلب است که همگان انتظار دارند که بخش خصوصی بیش از بخش دولتی در کارآفرینی موفق باشد. شرکت‌های خارجی به عنوان موفق‌ترین کارآفرینان شناخته شده‌اند. در کنار این شرکت‌ها شرکای خارجی آنها و سازمان‌های خصوصی محلی نیز کارآمد هستند. در این میان شرکت‌های دولتی و سازمان‌های تعاونی در ردیف‌های آخر هستند. به نظر می‌رسد که هر نوع آموزش کارآفرینی نیز به بسط و گسترش این روحیه کمک کند در این میان بخش دولتی نیز توسط بخش خصوصی آموزش می‌بیند. همچنین تغییراتی که پس از پیوستن شرکت‌های دولتی به WTO به وجود آمده باعث شده که اهمیت این مساله بیشتر شود. مثلا دولت چین اکنون به بیشتر شرکت‌های دولتی اجازه می‌دهد آزادانه و به روش خودشان فعالیت کنند. البته این دستور در مورد 1000 شرکتی که در اقتصاد چین نقش استراتژیک و کلیدی دارند صدق نمی‌کند.
بزرگترین چالشی که در این میان وجود دارد این است که این شرکت‌های دولتی به دنبال راهی هستند که به وسیله آن بتوانند الگوی کاری خود را از یک مدل دولتی به یک طرح بخش خصوصی تبدیل کنند و مسلما در این میان از توصیه‌های مدیران بخش خصوصی استفاده خواهند کرد. با وجود این شرایط و تغییرات شگرف در ساختار شرکت های دولتی (SOE‌ها)، تعجب آور نیست که 95 درصد از مدیران به کارآفرینی و خلق فرصت‌های شغلی متعاقب آن معتقد باشند. اما اقلیتی هم نگران این هستند که این امر به کاهش امنیت شغلی منجر شود و 49 درصد نیز می‌ترسند که کارآفرینی گسترده باعث تقطیع جامعه و طبقاتی شدن آن شود. یکی از مدیران برجسته بخش خصوصی که رییس شرکت Ohmae & Associates است می‌گوید: «چین همیشه بخاطر وجود نوآوری‌های و ابتکارات برجسته معروف بوده است.» کشورهایی چون تایوان، فیلیپین، مالزی، سنگاپور، تایلند و کره، بیش از 15 سال تلاش کرده‌اند تا بتوانند اقتصادشان را توسعه داده به سطح اقتصاد مدرن دنیا برسانند. اما چین در عرض چند سال موفق شده این کار را انجام دهد.
کارآفرینان و مدیران کشور چین نیز خوشبین هستند و امیدوارند که با گذشت زمان کارآفرینی در سازمان‌هایشان پر رنگ‌تر شود. اما همین مدیران عقیده دارند که نمی‌توانند با کشورهای دیگر رقابت کنند چرا که در مقوله کارآفرینی از آنها بسیار عقب‌تر هستند و به سختی می‌توانند با آنها رقابت کنند. در حال‌حاضر، مدیران ارشد و کسانی که در راس هستند تمایلی به ریسک‌کردن ندارند و ترجیح می‌دهند موضع کم‌دردسرتر و کم‌خطرتری اتخاذ کنند و وقتی کارمندان می‌خواهند آزادانه عمل کنند و خلاقیت‌ها و ابتکارهای خود را محقق کنند، این مساله بیشتر خودش را نشان می‌دهد. از این رو باید کارفرمایان را برای ریسک‌کردن آماده کرد. از طرف دیگر باید به کارمندان خود بیشتر اعتماد کنند. یکی از متخصصان کارآفرینی می‌گوید: «هر کارمندی می‌داند که چه چیزهایی باعث رشد یک صنعت می‌شود و چه چیزهایی جلوی توسعه و پیشرفت آن را می‌گیرد. آنها به رشد و سود‌دهی توجه دارند و همه کارمندان درک درستی از وضعیت موسسه و سازمانشان دارند. آنها دانش کافی دارند اما میان دانستن و عمل کردن فاصله زیادی است. مهم این است که یک شرکت راه درست بکارگیری این دانسته‌ها را بداند واز روش‌های پیمودن این راه آگاه باشد. من مطمئنم که ما می‌توانیم مسائل را به درستی تجزیه و تحلیل کرده ایده‌هایمان را محقق کنیم.»
مساله قابل توجه دیگری نیز وجود دارد و آن این است که سازمان ها و شرکت‌های خارجی نیز می‌توانند از تجربیات سازمان‌های چینی استفاده کنند. در چین نیز بر شراکت و همکاری با دیگر کشورها تاکید می‌شود. مدیران ارشد این کشور بیش از هر کشوری معتقدند که کارآفرینی علاوه بر ابتکار و خلاقیت شخصی به شرکت و همکاری نیاز دارد. البته این نکته نیز در میان هست که وقتی مسوولان بخش خصوصی چین خود را با کشورهای دیگر مقایسه می‌کنند، می‌گویند که دولت به قدر کافی در کارآفرینی سرمایه‌گذاری نمی‌کند. البته نمی‌توان همه تقصیرها را به گردن دولت انداخت چرا که راهبران بخش خصوصی و دولتی نیز باید مسوولیت‌های خود را به درستی انجام دهند. اصلاحات اقتصادی زیادی در چین انجام شده اما جای تغییرات بیشتر نیز وجود دارد. اما با این تفاسیر هم سازمان‌ها نباید کنار بنشینند و منتظر باشند که دولت به تنهایی کارآفرینی را توسعه دهد. آنها نیز باید کارمندان را به خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی تشویق کنند و این فرهنگ را در کل سازمانشان به جریان بیندازند. این فرهنگ نباید تنها در میان نخبگان و سرآمد آنان یک موسسه وجود داشته باشد بلکه تمامی کارمندان به آن نیاز دارند. رییس شرکت Chinese Premiere می‌گوید: «هر شرکت و سازمانی صرفنظر از اینکه چه ساختاری دارد، باید انگیزه یی برای پیشرفت داشته باشد، باید روحیه کارآفرینی را گسترش دهد و در کارمندان و انگیزه‌های نوآوری و خلاقیت و ابتکار را ایجاد کند. تا زمانی که این روح ارزشمند کارآفرینی و نوآوری وجود داشته باشد، یک سازمان در بازار رقابتی جایگاهی خواهد داشت و خواهد توانست با چالش‌های این نبرد مقابله کند.»
شرکت تولیدی Haier که بیش از 30 هزار کارمند دارد، شرکتی است که نوآوری و ابتکار در آن جایگاه خاصی دارد. این شرکت موفق برای کارمندانش مجرایی فراهم کرده که از طریق آن بتوانند ایده‌ها و نوآوری‌های خود را به اجرا درآورند. از سال 1997 کارمندان این شرکت 136 هزار ایده خلاقانه مطرح کرده‌اند که 78 هزار از آنها به اجرا درآمده‌‌اند. نتیجه این کار خلق 410 میلیون RMB بوده است. (ارز تجارت آزاد: RMB) نوآوری‌ها و ابتکارات کارمندان این شرکت و بکارگیری سریع آنها بخشی از جریان کاری شرکت Haier است. از این رو مدیرعامل این شرکت قدرتمند می‌گوید: « باید تک‌تک کارمندان را به نوآوری و خلاقیت تشویق کرد و باید به کسانی که بیشتر ابتکار به خرج می‌دهند، بیشتر امتیاز دارد.»
اما بعد از همه این گفته‌ها، این سوال پیش می آید که مدیرعاملان دقیقا باید چه کار کنند که روح خلاقیت، کارآفرینی و نوآوری در کل سازمانشان به وجود آید؟ در زیر چند استراتژی آورده شده که برای خلق این روحیه ضروری هستند:
1- در کارمندان اعتماد به نفس ایجاد کنید تا برای خلاقیت و نوآوری جرات پیدا کنند
اگر می‌خواهید کارمندان اعتماد به نفس پیدا کنند، ایجاد یک هدف و ارزش‌های مشترک میان کارمندان ضروری است.
2- مانند یک سازمان کوچک کار کنید اما سعی کنید مثل یک سازمان بزرگ سوددهی بالا داشته باشید. این روش به شما امکان می دهد که در مقیاس جهانی فعالیت کنید و در عین حال بتوانید سریعا خود را با دنیای رقابت هماهنگ کنید و با چالش‌ها روبرو شوید.
3- به تمام کارمندان بگوییید که کل سازمان و تک‌تک کارمندان از جریان کارآفرینی، خلاقیت‌ها و نوآوری‌های بهره‌مند خواهند شد. آنها باید بدانند که وقتی مبتکرانه عمل کند و خلاقیت داشته باشند اما شکست بخورند، توبیخ نخواهند شد.
4- تنوع افکار و ایده‌ها به شرکت‌ها امکان می دهد که با تغییرات بازار رقابتی سازگار شوند و برای حل مشکلات سیاست‌های گوناگونی اتخاذ کنند. با وجود کمرنگ‌ شدن مرزها و محدودیت‌ها و پیچیده‌شدن روابط، ممکن است بسیاری از کسانی که نوآوری‌هایشان به درد شما می‌خورد، اصلا کارمند موسسه شما نباشند.
5- از دانسته‌های خود به حد اعلاء استفاده کنید. مدیران شرکت‌ها باید راهی پیدا کنند که بتوانند دانش، ارزش ها و فرهنگ خود را در بین کارمندان گسترش دهند. دانش خود را مدیریت کنند و به کارمندان کمک کنند که از توانایی‌های بالقوه شان تماما استفاده کنند.
گفته می‌شود که یک مدیر متوسط وقتی همه‌چیز خوب پیش می‌رود می‌تواند موفق باشد اما کارآفرینان واقعی در سختی‌ها خلق می‌شوند. این نکته دقیقا در مورد چین صحت دارد. امروزه یک کارآفرینی خوب یک ضرورت است اما این مفهوم چیزی بیش از تصمیم‌گیری‌های درست و دستور دادن است. در عوض مدیران باید تلاش کنند که روحیه کارآفرینی را خلق کنند و در عین حال انگیزه فعالیت برای رشد و توسعه را نیز ایجاد کنند. برای این کار باید کارمندان خلاق و تیزهوش را تشویق کرد نه این که تنها به یک مدیرعامل کار‌آفرین متکی بود. معمولا در کشور چین این روحیه و انگیزه به مدیرعامل و گروه خاصی از نخبگان و افراد سرآمد یک شرکت محدود شده و کمتر در دیگر واحدهای سازمان به چشم می‌خورد و اکنون لازم است که به تمامی کارمندان اجازه دهند که خلاقیت وابتکار به خرج داده مانند یک کارآفرین رفتار کنند.